Egzekucja obowiązku szkolnego

   [**] Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są obowiązani do dopełniania czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły, zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne i zapewnienia warunków do przygotowania się dziecka do zajęć.
   Obowiązkiem rodziców jest powiadomienie organów gminy o formie spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki przez młodzież w wieku 16 - 18 lat i zmianach w tym zakresie (art.18 pkt 5 ustawy OSO).
   Niespełnianie obowiązku szkolnego podlega egzekucji w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art.20 ustawy OSO). Oznacza to, że na ustawowego przedstawiciela dziecka może być nałożona grzywna w celu przymuszenia do spełniania ciążącego na nim obowiązku. (Jednolity tekst ustawy z 17 VI 1996 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jest ogłoszony w Dz.U. 2002/110/968 (ustawa PEA). Ustawa ta określa tryb postępowania i środki egzekucji administracyjnej stosowane w celu doprowadzenia do wykonania obowiązków).
   Obowiązek szkolny w rozumieniu art.2 par.1 pkt 10 ustawy PEA jest obowiązkiem " o charakterze niepieniężnym pozostające we właściwości organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego" - którym jest art.20 ustawy OSO. Dyrektor publicznego gimnazjum, w rozumieniu art.5 ustawy PEA, jest "wierzycielem", uprawnionym do żądania wykonania obowiązku szkolnego w drodze egzekucji administracyjnej. W tym celu, po stwierdzeniu niespełniania przez dziecko obowiązku szkolnego, dyrektor publicznej szkoły podstawowej, w której obwodzie dziecko mieszka, kieruje do jego rodziców (opiekunów prawnych) upomnienie zawierające stwierdzenie, że obowiązek szkolny nie jest realizowany, wezwanie do posyłania dziecka do szkoły z wyznaczeniem terminu, informację, że niespełnianie obowiązku jest zagrożone skierowaniem sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego. Stanowi o tym art.15 ustawy PEA.
   W przypadku konieczności skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej (niezastosowania się do wezwania mimo upływu terminu określonego w upomnieniu niezrealizowania przez dziecko obowiązku szkolnego) dyrektor gimnazjum kieruje wniosek o wszczęcie egzekucji administracyjnej do organu egzekucyjnego, którym zgodnie z art.20 par.1 ustawy PEA jest właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego. Do wniosku dołącza się tzw. tytuł wykonawczy, sporządzony zgodnie z przepisami art.27 ustawy PEA oraz dowód doręczenia upomnienia. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte po upływie siedmiu dni od dnia doręczenia upomnienia. Kosztami upomnienia (w wysokości czterokrotnej wartości pobieranej przez Pocztę Polską za nadanie przesyłki jako poleconej) obciąża się rodziców dziecka na rzecz wierzyciela, tj. szkoły, na konto wskazane przez dyrektora (art.15 par.2 ustawy PEA)
   Środkiem egzekucji admnistracyjnej obowiązku szkolnego jest grzywna w celu przymuszenia. Grzywnę nakłada się na ustawowego przedstawiciela dziecka, tj. rodziców lub prawnych opiekunów (art.120 ustawy PEA). Grzywna w celu przymuszenia może być nakładana kilkakrotnie w kwocie nie przekraczającej 5 000 zł, jednakże grzywny nie mogą łącznie przekroczyć sumy 10 000 zł (art.121 ustawy PEA).